Tamboer-maître

U hebt hem vast wel eens gezien, de tamboutambourmaitrer-maître; de man die al marcherend voor zijn korps de maîtrestaf hoog in de lucht werpt om hem een paar passen verder weer keurig op te vangen. Applaus klatert op, maar hij schrijdt onbewogen verder, nog meer rechtop dan voorheen. Het publiek houdt de blik op hem gericht en vraagt zich in spanning af wanneer hij het nog eens zal doen.

Voor toeschouwers is de tambour-maître veelal de populaire figuur. Door zijn houding, zijn acrobatische vaardigheid met de stok, zijn gedurfde ‘opgooien’ en soms zijn indrukwekkende uniform, trekt hij de meeste aandacht en sympathie.

De functie van Tambour-maître ontstond al eeuwen geleden. Hij was al bekend bij de oude Grieken en Romeinen. In de cultuur van laatstgenoemden werd hij aangeduid als ‘major – domus’. Hij dirigeerde niet alleen een groep muzikanten, hij begeleide ze ook en daarvoor voerde hij een indrukwekkende stok met zich mee.

Hiermee maakte hij ruim baan voor de achter hem marcherende groep. Dat gebeurde later zelfs te paard. De benaming ‘major-domus’ werd geleidelijk vervangen door ‘tambour-maître’, de meester (leider) van de tamboers.

Al in het begin van de 19e eeuw werd grote aandacht besteed aan het uiterlijk van deze veelal imposante figuur. Tot zijn aankleding behoorde onder meer een brede bandelier, waaraan op de borstzijde een stokkenplaat was aange­bracht. Aan het laagste punt, ter hoogte van de heup, kon het tambour-maître zwaard worden bevestigd.

Toen de tamboerkorpsen zich langzaamaan ontwikkelden werd de tambour-maître de leidinggevende man bij optredens. Stilzwijgend geeft hij met zijn stok de commando’s voor het inzetten of beëindigen van de muziek en voor de houdingen en bewegingen. Tijdens de mars wordt met de stok de maat aangegeven. Dit alles vraagt veel oefening. Niet alleen om de verschil­lende stoktekens in te studeren, maar er moet ook veel tijd worden besteed aan het leren beheersen van het gewicht en de balans van de stok, soms 1,50 meter lang en 3 kilo zwaar. Behalve met de stok is het de tambour-maître ook toegestaan verbale commando’s te geven. Daarnaast kan hij ook bevelen geven met de hand. De stok gebruikt hij echter altijd bij de presentatie van het korps en bij het groeten tijdens een parade of defilé.